5.BİTKİLERDE,ÇİMLENME,BÜYÜME VE GELİŞME

                                                 ÇİMLENME:

Tohumun Çimlenmesi :
Tohumdaki embriyonun uygun şartlarda bitkinin kök, gövde ve yaprak gibi kısımlarını oluşturmaya başlamasına çimlenme denir. Çimlenmenin gerçekleşebilmesi için su (nem), sıcaklık ve oksijenin yeterli miktarda olması gerekir.
Su, sıcaklık ve oksijen yeterli miktarda ise (embriyo gelişerek) tohumun koruyucu kabuğu çatlar ve çimlenme başlar. Çimlenme sırasında tohumdaki embriyo sürekli büyür ve gelişir. Embriyo gelişirken ihtiyacı olan besini etrafındaki çeneklerden karşılar.
Tohumun çimlenebilmesi için sıcaklığın yeteri miktarda olması gerekir. Düşük veya yüksek sıcaklıklarda çimlenme süresi çok uzar, çimlenme yavaşlar. Çok yüksek veya çok düşük sıcaklıklarda (0 0C – 35 0C nin dışında) ise çimlenme gerçekleşmez. Çimlenmenin gerçekleşebilmesi için sıcaklık 18 – 25 0C civarında olmalıdır. Bu nedenle ekim için en uygun mevsim ilkbahardır.
Tohumun çimlenebilmesi için suyun yeterli miktarda olması gerekir. Fazla veya az suda çimlenme gerçekleşmez veya yavaş gerçekleşir. Tohumun çimlenmesi için gerekli olan su çimlenme sonucu oluşan bitkinin büyümesi için de gereklidir.
Çimlenme tamamlanınca bitkinin kök, gövde ve yaprakları oluşur.
Tohum çimleninceye kadar besin üretemez yani fotosentez yapamaz (yaprakları olmadığı için). Çimlenme sonucu bitkinin yaprakları oluştuğu için fotosentez yaparak kendi besinini kendisi üretir. (Fotosentez yaptığı andan itibaren çeneklerdeki besini kullanmayacağı için çenekler atılır).
Bitkinin fotosentez yapabilmesi için su, karbondioksit gazı, sıcaklık ve ışık enerjisine yani güneş ışığına ihtiyaç duyar. Bu nedenle bitkinin büyümesi için su, karbondioksit gazı, ışık, sıcaklık ve oksijen gazı (solunum yaparken) gereklidir.
Tohum çimlenirken fotosentez yapamadığı için toprağa, güneş ışığına ve karbondioksit gazına ihtiyaç duymaz. (Çimlenirken sadece solunum yaptığı için kuru ağırlığı azalır).

NOT :
 1- Bitkilerin çimlenmesi ve büyümesi için gerekli olan şartlardan biri olan sıcaklık
seralarda kontrol altında tutulabilir. Bu nedenle mevsimlere özgü sebze ve meyveler mevsimi dışında da üretilebilir. Seralarda en düşük sıcaklık 100C, en yüksek sıcaklık 320C dir.
2- Bitkide çimlenme, büyüme ve gelişme için sıcaklık gereklidir.

Bunu bi deneyle anlatacak olursak:

 TOHUMUN YAPISI VE ÇİMLENMESİ

DENEYİN AMACI : Tohumun yapısını incelemek ve tohumun çimlenmesi için gerekli
olan Şartları tespit etmek.
KULLANILAN MALZEMELER: Petri, tohum (fasulye, nohut vs.), su, pamuk, damlalık,
cam kalemi, iyot çözeltisi, deney tüpleri.
DENEYİN YAPILIŞI, ANALİZİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ:
A- Tohumun Yapısı:
1- Laboratuar çalışmalarından 3-5-10 gün önce fasulye tohumlarını üç grup olarak ıslak pamuk arasında çimlendiriniz.
2- Kuru bir tohumun üzerini örten tabakayı ve dış görünüşünü inceleyiniz. Tohumun çukur kısmındaki iz hem tohumun ana bitkiye bağlandığı hem de besin aldığı yerdir (Şekil 4.1 ve Şekil 4.2).
3-  Suda bekletilmiş fasulyelerden birinin üzerindeki örtüyü çıkarınız. Tohumun “çenek” adı verilen iki simetrik parçasını inceleyiniz (Şekil 4.3).
4-  Tohumların çimlenmesi esnasında meydana gelen yapıları oluş sırasına göre takip ederek 3-5-10 günlük çimlenmiş fasulyeleri karşılaştırarak farklarını belirtiniz (Şekil 4.4-5-6).
B- Tohumun Çimlenmesi:
1-  Cam petrileri birden dörde kadar numaralandırınız (Şekil 4.7).
2- Bir miktar pamuğun arasına fasulye tohumlarını (veya nohut tohumlarını) yerleştirip, pamuğu 1 nolu petriye yerleştiriniz (Şekil 4.8).
NOT: Pamuklar ıslak olmalı ve 1-2-3 nolu tüpler belirli aralıklarla sulanarak pamukların ıslak kalması sağlanmalıdır.
3- 1 nolu tüp: ışıklı ve ılık yerde
2 nolu tüp: karanlık ve soğuk yerde
3 nolu tüp: karanlık ve ılık yerde
4 nolu tüp: ışıklı ve ılık yerde ancak su verilmeden çimlenmeye bırakılmalıdır.
4- Tüplerdeki tohumların çimlenip, çimlenmemesi gözlenip sonuçlara varılmaya çalışılacak.

                                           KAYNAKLAR:
KAYNAK 1:("www.upload.wikimedia.org")
* < http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/75/Sunflower_seedlings.jpg/245px-Sunflower_seedlings.jpg>
(09/04/2012).

KAYNAK 2: ("www.canlibilimi.com") 
* < http://www.canlibilimi.com/images/cimlenme.gif> (09/04/2012)

KAYNAK 3:  ("www.fenokulu.net")
* < http://www.fenokulu.net/portal/Sayfa.php?Git=KonuKategorileri&Sayfa=KonuBaslikListesi&baslikid=13&KonuID=944> (09/04/2012).