1.CANLILIĞIN TEMELİ: HÜCRE

                  1.CANLILIĞIN TEMELİ: HÜCRE


     17. yy.da yaşayan bir bilim insanı olan Robert Hooke(Rabırt Huk), bir sabah heyecanla uyandı. Uzun  zamandır merceklerle ve ışığın yapısı ile ilgili deneyler yapıyordu.Bugün ise kendi tasarladığı ve ışığın şiddetini ayarlayabildiği uzun tüpün içine mercekler yerleştirerek yeni bir deney yapacaktı. Şişe mantarından aldığı incecik bir parçayı incelemekle işe başladı. Gördükleri karşısında hayrete düştü.Şişe mantarında boş odalara benzeyen yapılar gördü. Gördüğü bu yapıların adını “hücre” olarak adlandırdı.

   
Hücre, canlının canlılık özelliği gösteren en küçük yapı birimidir.Tüm canlılar hücrelerden meydana gelir. Doğada bulunan canlılar tek hücreli veya çok hücreli olabilir. Çok hücreli olan soğan zarı ile ağız içinden alınan numuneler (örnekler) bitki ve hayvan hücrelerine birer örnektir.

 

Ağız İçi epital hücresi örneği                          soğan zarı hücresi örneği

Hücrenin temel kısımları : Hücre zarı, sitoplazma ve çekirdektir Ancak çekirdeği olmayan hücrelerde vardır.

       Hücre Zarı: Hücreyi dış ortamdan ayırarak hücreye şekil ve dayanıklılık verir. Hücre zarı canlı, esnek ve seçici - geçirgendir.Böylece her maddenin hücre içine girmesine veya çıkmasına izin vermez.

    Sitoplazma: Çekirdek ve hücre zarı arasını dolduran yapıdır.
Hücrenin yaşamsal olaylarının gerçekleştiği yerdir. Saydam ve
yarı akışkandır. Büyük bir kısmı sudan oluşur.
Sitoplazmada solunum, boşaltım, fotosentez, sindirim gibi yaşamsal olaylar gerçekleşir. Peki, tüm bu olaylar burada nasıl gerçekleşir?Sitoplazmada, hücrenin yaşamsal faaliyetlerinin gerçekleştiği yapılara organel denir.

Çekirdek:

Çekirdek hücrenin hayatsal faaliyetlerini yönetir. Görevleri; hücreyi yönetmek, kalıtım bilgisini taşımak ve hücre bölünmesini sağlamaktır. Aynı zamanda özellikleri sonraki hücrelere aktararak kalıtsal devamlılığı sağlar.Çekirdeği çıkartılan bir hücre yaşayamaz.Kalıtsal karakterleri (genleri) taşır. Bakteri ve mavi yeşil alglerde çekirdek yoktur.Alyuvarların çekirdeği olmadığı için bölünemez.

Hücreden organizmaya:Çevremize baktığımızda bizler ve çoğu
canlının bir tek hücreden oluşamayacak kadar büyük olduklarını görüyoruz.Kendimizi düşündüğümüzde milyarlarca hücremizin olduğunu söyleyebiliriz. Peki bu hücrelerin her biri kendi bildiklerine göre mi iş yaparlar?Vücudumuza baktığımızda hücrelerimizin iş bölümü yaptıklarını görüyoruz. Örneğin bir kemik hücresi ile bir beyin hücresi aynı işi yapmaz.İşte bu şekilde vücudumuzda aynı işi yapmak için bir araya gelmiş olan hücrelerin bir ortak adı vardır. Biz bu ortak ada doku deriz. Örneğin kemik hücreleri bir araya gelerek kemik dokuyu , kas hücreleri bir araya gelerek kas dokuyu oluştururlar.Peki miyarlarca hücrenin bulunduğu bir yapıdaadece dokunun olması mantıklımıdır?Tabiî ki hayır. Dokularda bir araya gelerek organları oluşturur.
Örneğin kemik dokuları bir araya gelerek kol kemiği, bacak kemiği gibi kemikleri oluştururlar.Organlarda bir araya gelerek sistemleri oluştururlar. Örneğin kan, kalp, damarlar bir araya gelerek taşıma sistemini oluştururlar.Sistemlerde bir araya gelerek organizma dediğimiz canlıları oluştururlar.Bu oluşum tıpkı bir basamak gibidir.

                   KAYNAKLAR: 

 kaynak 1:("www.issuu.com")

  * (http://issuu.com/arifcomek/docs/fen_ve_teknoloji_ders_kitaplar__indirme_ba_lant_la) (08/04/2012)

kaynak 2: ("www.fenci.gen.tr") 

 * (http://www.fenci.gen.tr/Moduller/Animasyon/Goster.asp?acikmi=0&id=1141) (08/04/2012)

kaynak 3: (www.6efenciyizbiz.blogcu.com)

 * (http://6efenciyizbiz.blogcu.com/6-sinif-1-unite-konu-anlatimi-1/3166845 ) (08/04/2012)